Sau
một thời gian tìm hiểu và học tập giáo pháp, tôi phát tâm
quy y Tam bảo. Chỉ có điều vị thầy hướng đạo, khai mở
tuệ giác cho tôi mà tôi muốn quy y, nương tựa tinh thần lại
ở rất xa. Vì điều kiện sinh sống làm ăn nên không thể
đến quy y trực tiếp với thầy tại chùa được, vậy tôi
có thể “quy y từ xa” hay có cách nào tương đương không? Mới
đây, một số bạn bè cho tôi biết đã quy y chư Sư qua Internet.
Kính hỏi quý Báo, quan điểm của Phật giáo về vấn đề
này thế nào? Xin được chỉ bày và cho chúng tôi những lời
khuyên.
ĐÁP:
Trong
thời đại số hóa, công nghệ thông tin phát triển như vũ
bão, những thành tựu của khoa học và công nghệ đã được
ứng dụng trong rất nhiều lĩnh vực cuộc sống đưa đến
nhiều tiện ích, nhanh chóng và tiết kiệm. Giờ đây, các
hoạt động có tính chất “từ xa” không còn xa lạ đối với
mọi người. Từ mua bán, học tập, dạy dỗ, họp hành, cho
đến trị liệu v.v và v.v đều có thể thực hiện được
từ xa.
Riêng
vấn đề “quy y từ xa” là một ảo kiến thật bất ngờ
và khôi hài. Sở dĩ gọi là ảo kiến chứ không phải sáng
kiến vì tính chất hư ảo, tà kiến, phá lệ của nó và hoàn
toàn phi kinh điển. Bất ngờ là vì hoàn toàn mới mẻ, chưa
từng có trong Phật giáo bao giờ. Khôi hài bởi ứng dụng
công nghệ cao một cách lố bịch và khập khiễng vào một
lĩnh vực rất cần sự đối diện, tiếp xúc và trao truyền
trực tiếp.
Trong
thế giới ảo (Internet), trao đổi thông tin là sự thật. Nhưng
pháp thức quy y của Phật giáo thì không đơn thuần chỉ
trao đổi thông tin mà là sự thành tâm đối trước Tam bảo
phát
nguyện quay về nương tựa Ba ngôi báu trong sự hiện diện
và chứng minh của Phật, Pháp và Tăng đồng thời tiếp
nhận từ chư Tăng năm giới quý báu để hoàn thiện tự thân.
Quy
y Tam bảo là một bước ngoặt rất quan trọng của một đời
người. Quyết định bỏ tà quy chánh, sống theo ánh sáng Tam
bảo được thể hiện bằng hành động cụ thể. Đích
thân người quy y thành tâm quy kính trước Phật, Pháp, Tăng
dũng mãnh phát thệ nguyện trở về sống trong chánh
pháp. Sự trang nghiêm của buổi lễ cùng với niềm xúc động
mãnh liệt tràn ngập thân tâm của người quy y là dấu hiệu
cho thấy pháp quy y thành tựu. Sau khi quy y, người Phật tử
cảm nhận được một nguồn năng lượng mới từ Tam bảo
truyền vào thân tâm, khiến họ hân hoan, tịnh tín và bình
an… Kinh nghiệm nội tại này là một dấu ấn đậm
nét, khó phai mờ trong tâm thức đồng thời có khả năng hộ
trì người Phật tử giữ vững niềm tin, nỗ lực tu học.
Khi
“quy y từ xa” qua Internet, thì đối trước chúng ta là
màn hình máy vi tính: Không Phật, không Pháp cũng không Tăng;
không kính lễ, không hoa hương, không trang nghiêm, hoàn toàn
nhạt nhẽo, vô vị và bất kính. Dù nghe được tiếng nói
nhưng những âm thanh ấy chỉ là một phần rất nhỏ của
pháp thức quy y, chưa đủ các yếu tố cần để tạo ra sự
rung động, giao cảm với Tam bảo như quy y đúng Chánh pháp.
Nếu đối trước Tam bảo phát nguyện quy y thì gọi là quy
y Tam bảo, còn trong trường hợp đối trước máy vi tính quy
y này chẳng lẽ gọi là Quy y máy vi tính sao? Sự phá
lệ (quy y từ xa) này nếu không kịp thời ngăn chặn thì sẽ
dẫn đến di họa phá vỡ các định pháp có tính truyền thống
trong Phật giáo. Mặt khác, rồi đây ai dám chắc là không
có chuyện quy y qua điện thoại, quy y qua video, VCD… và vô
vàn cách quy y nhảm nhí, phi pháp khác?
Vì
thế, pháp quy y chỉ được thực hành trực tiếp và
tất nhiên không thể “quy y từ xa” đồng thời cũng không có
pháp quy y nào tương đương, có tính cách gián tiếp được.
Ngay cả trường hợp quy y khi tuổi còn nhỏ (chưa ý thức
được ý nghĩa quy y) thì cha mẹ phải đích thân mang đứa
trẻ đến đối trước Tam bảo thành tâm kính lễ thì pháp
quy y mới thành tựu. Tất cả những trường hợp đã đăng
ký tên tuổi nhưng vắng mặt tại buổi lễ quy y (quy y hàm
thụ) hoặc “nghe quy y” qua trực tuyến (online) đều đồng nghĩa
với chưa quy y.
Ai
cũng muốn quy y làm đệ tử của vị minh sư mà mình kính
ngưỡng. Trong trường hợp không đủ duyên lành để gặp
thầy thì ta có thể quy y Tam bảo tại ngôi chùa gần nhất
rồi sau đó học pháp “từ xa” nơi vị thầy quý kính của
mình. Đạo Phật là đạo trí tuệ, do đó sử dụng phương
tiện cũng phải có trí tuệ mới đem đến an vui và lợi ích
đích thực