Luận Đại Trượng Phu

Lời
giới thiệu

Luận này chuyên thuyết minh hạnh bố
thí. Bố thí nghĩa là sự hy sinh triệt để; hy sinh được triệt để mới là bực đại
trượng phu, nên luận này mệnh danh là ĐẠI TRƯỢNG PHU LUẬN, trình bày những hành
động vi diệu của các vị đại sĩ. Các vị đại sĩ vì hành động như thế mà gọi là Bồ
Tát, nếu chúng ta cố gắng hành động như thế cũng gọi là Bồ Tát.

Thầy Tỷ Kheo Trí Quang trong mùa an cưnăm nay, y theo chí nguyện hoằng pháp, đã đem phiên dịch Luận này ra quốc văn
Việt Nam.
Sự phiên dịch của thầy thật là một lối đặc biệt trong giới phiên dịch kinh luận
hiện đại. Sau khi phiên dịch, Hội Đồng Kiểm Duyệt Giáo Lý dưới sự chủ tọa của Hòa
Thượng Tịnh Khiết, đã kiểm duyệt kỹ càng.

Tôi đọc được luận này trong khi kiểm
duyệt, lòng rất tùy hỷ nên ấn hành ra, hy vọng nhờ cuốn luận này mà ai cũng trở
nên bực đại trượng phu.

Vu
Lan năm 2513

Thích Trí Thủ

Cố
vấn Giáo Lý T.T.S.

Hội Việt Nam Phật Học.

TỰA

Ở một xã hội vô tổ chức thì bố thí là hy sinh thương người
cho người, ở một xã hội có tổ chức thì bố thí lại vô tướng: không còn thấy có
mình cho, có của cho, có người nhận.

Bố thí quả là một hành động không những tác thành một xã
hội có tổ chức, duy trì một xã hội có tổ chức, mà còn là hành động đề cao xã hội
ấy nữa.

Đạo Phật vô thượng vì phương pháp hành động của Đạo Phật
vô thượng. Vô thượng, ngoài cái tính cao lên còn có tính cách phổ biến, cho nên
như phương pháp bố thí là một, nó nâng cao tất cả hình thức xã hội, từ xã hội
vô tổ chức đến xã hội có tổ chức, từ xã hội có tổ chức đến xã hội nhân gian
tịnh độ.

Do đó, bố thí là một mà sự thật hành có nhiều giai đoạn:
trước phải thương người, hy sinh cho người; thứ đến bố thí chỉ là một bổn phận,
một sự phân phối; cuối cùng là vô ngã.

Bố thí được như thế mới là đại trượng phu, hơn nữa, mới
là một Phật tử.

Trong giai đoạn thứ nhất là sự thật hành bố thí, điều
kiện cần thiết là lòng thương và sự hy sinh. Luận này đã nói rõ ràng: cho mà
không vì thương người thì chỉ là sự buôn bán. Và luận này đặc biệt chú trọng giai
đoạn bố thí vì thương người vì hy sinh cũng là vì dạy bước đầu cho vững.

Rồi, hy sinh tài sản, hy sinh tánh mạng, bố thí vô úy, bố
thí chánh pháp, khi “chúng sinh an lạc hết rồi thì công đức Bồ Tát như hư
không” mới là cứu cánh.

Có người nghe nói đến bố thí đã nghĩ đến sự nghèo nàn của
mình. Nhưng sự bố thí cần nhất là biết hy sinh để cho mà thôi, chứ của để cho
thì không thiếu gì: chúng ta có thể cho sức lực, cho tư tưởng, cho tất cả. Cho
nên Kinh nói: nghèo cho đến nỗi không có được một chút như đầu bún để bố thí
cho kiến sao. Và ngay từ bước đầu của sự bố thí, nếu chúng ta biết cho vì
thương người, vì hy sinh, thì chưa là đại trượng phu nhưng ít ra cũng khả dĩ đi
đến đại trượng phu vậy.

Và không thực hành được bố thí như thế thì chúng ta thấy
đích xác rằng không có thể gì đi đến sự kiến tạo một xã hội có tổ chức cả. Tất
cả sự hệ trọng là ở chỗ đó. Cho nên tôi viết vài dòng này để giới thiệu tính
cách quan hệ của luận ĐẠI TRƯỢNG PHU.

LỆ NGÔN

1- Luận
này nguyên có tụng văn và tản văn. Trong khi dịch, những tụng văn (thể văn
chỉnh cú) đều dịch thành tản văn cả, nhưng vẫn in bằng chữ đậm cho phân biệt.

2- Luận
này có hai cuốn, nhưng tôi dịch bỏ sự phân chia ấy để ý nghĩa liên lạc với
nhau.

3- Luận
này có 20 phẩm, trong đây dùng số la mã để đánh dấu mà bỏ chữ phẩm đi.

ᴡ