Tiến trình chuyển hóa tâm linh

Con đường dẫn tới sự chứng ngộ đạo quả phải trải qua nhiều giai đoạn. Có khi giai đoạn nầy xảy ra xong rồi mới tới giai đoạn khác, có khi nhiều giai đoạn phải trải qua cùng một lúc. Một cách tổng quát ai cũng biết “Giới năng sinh Định, định năng sinh Tuệ” hay Trí văn rồi tới Trí Tư rồi mới tới Trí Tu. Trong tạng kinh Nikaya, có những bài pháp Đức Phật trình bày nhiều yếu tố rời rạc, cũng như trong bài kinh “Tất cả các lậu hoặc” (Trung bộ 2) Đức Phật đưa ra 7 Pháp để đoạn trừ lậu hoặc : tri kiến chân chánh, phòng hộ 6 căn, biết đủ trong các nhu cầu, nhẫn nại, tránh né ngoại cảnh nguy hiểm, trừ diệt các tư tưởng bất thiện, tu tập Thất Giác Chi. Có những bài pháp Đức Phật trình bày các yếu tố một cách liên hoàn trước sau, như bài kinh Vô Minh (Avijjasutta Tăng Chi bộ kinh) : gần gủi bậc thiện trí, hiểu thông Chánh Pháp, Đức Tin đầy đủ, Tác Y khôn khéo, Chánh Niệm, Tỉnh Giác, thu thúc Lục Căn, Tứ Niệm Xứ, Thất Giác Chi, Trí Tuệ giải thoát. Trong sách Thanh Tịnh Đạo, nhà luận sư Buddhaghosa đưa ra con đường có 7 giai đoạn từ Giới Tịnh tới cuối cùng là Tri Kiến Tịnh, tương đương với 16 cái Tuệ của thiền Minh Sát do các thiền sư chứng đắc đã mô tả lại. Sau cùng, ta tìm thấy Phật sắp lại 7 giai đoạn tu tập từ thấp lên cao trong bài kinh Ānāpāṇa sati (Trung bộ 118) mà ta thường gặp với tên 37 Phẩm Trợ Đạo. Sau đây, tôi xin cố gắng trình bày những giai đoạn và những yếu tố trãi nghiệm trên tiến trình chuyển hóa tâm linh. 

TIẾN TRÌNH CHUYỂN HÓA TÂM LINH 

.