Tôi Đang Huân Tập

Bạn
ơi,

Tôi
đang huân tập một đức tính: Hễ có ai chửi tôi, nhục mạ, bôi lọ
tôi…tôi sẽ nhẫn nhục không trả lời. Nếu buộc phải trả lời tôi sẽ dùng lời lẽ ôn
hòa, không dùng lời thô tục, hung dữ …để trình bày rõ sự việc, để mọi người
được biết…mà không làm tổn thương đến người đang công kích hay thù hận tôi. Đức
Phật dạy rằng “Muôn loài chúng sinh đều bình đẳng”. Nếu con hổ có thể
gầm, con sư tử có thể rống…thì con chim cũng có thể hát ca, con suối có thể
reo, thậm chí loài côn trùng nhỏ bé cũng có quyền cất lên tiếng nỉ non giữa
canh khuya. Ai cũng có quyền cất lên tiếng nói mà không một ai có quyền ngăn
cản miễn sao tiếng nói đó không làm tổn hại tới người khác, không làm xáo trộn
sự an vui của cộng đồng.

Tôi
đang huân tập một đức tính: Không coi những phim ảnh, báo chí,
video bạo lực bắn giết để giảm bớt những ý nghĩ hung ác, những tư tưởng bất
thiện đã từ lâu được nuôi dưỡng, ẩn chứa trong đầu óc tôi…đồng thời gieo trồng
những chủng tử lành trong A-lại-da thức. Tôi hiểu rằng khi tôi phóng ra một tin
tức gì…với đà tiến bộ vượt bực của kỹ nghệ truyền thông hiện đại, tin tức đó có
thể được hằng triệu, hằng tỉ người đọc và tác động ngay tới đầu óc của
họ. Tôi nghĩ rằng chuyện cậu sinh viên ban tiến sĩ James Holmes đem đủ các loại
súng vào rạp chiếu phim ở Aurora, Colorado bắn giết người xem…như trong
ci-nê…là hậu quả của phim ảnh bạo lực Mỹ trong đó có phim Batman. Chuyện Anders Behring Breivik 32 tuổi người Na Uy – nơi được thế giới coi như một quốc gia hiền
hòa, thánh thiện, sau khi đánh bom tại một cơ sở chính quyền, đã xách
súng tới một hòn đảo nhỏ, thản nhiên bắn giết 69 người, làm bị thương 110
ngườ, năm 2011 …mà đa số họ đều là thanh niên thiếu nữ đang hồn nhiên vui chơi
trong một buổi sinh hoạt picnic ngoài trời… theo tôi…là kết quả của những tin
tức, những bài báo, những bài bình luận, những hình ảnh, những video … mang tính
khích động, xúi giục, kỳ thị, ghét bỏ, loại trừ. Rồi ngày hôm qua 5/8/2012, một
cựu chiến binh Da Trắng Mỹ đã đem súng vào bắn chết 6 tín đồ Đạo Sikh của Ấn
Độ đang hành lễ ở một ngôi đền tại Milwaukee, Tiểu Bang Wisconsin,
rồi sau đó bị cảnh sát bắn chết cũng chì vì ông này theo chủ nghĩa
“ White Supremacy” (Da Trắng Là Ưu Việt) – một tổ chức cực đoan kỳ thị
chủng tộc.

Ôi cuộc đời thật vô thường! Đảo nhỏ
xinh tươi Utøya của Na Uy nay bỗng dưng biến thành địa ngục. Rạp ci-nê, thánh đường bỗng
biến thành phạm trường bắn giết. Nghĩ cho cùng, tất cả đều do con người gây tạo
ra với nhau.

Vì hiểu rằng hạnh phúc khổ đau trên cõi
đời này là do chính con người đem đến cho nhau cho nên muốn những điều ác không
xảy ra thì ngay bây giờ chúng ta phải làm điều lành. Cũng giống như để cứu một
hồ nước nhiễm ô chúng ta không thể quỳ gối cầu xin mà chinh chúng ta phải ngưng
xả rác hoặc ngưng ném những chất độc hại xuống đó, đồng thời đưa vào hồ
một dòng nước trong mát. Chân lý muôn đời là không thể diệt trừ bạo lực
này bằng một bạo lực khác. Không thể có yên bình nếu con người còn tiếp tục
nuôi dưỡng và cổ súy bạo lực, kỳ thị, ghét bỏ, loại trừ. Bạo lực ngày hôm nay
chỉ là kết quả của cái nhân xấu của ngày hôm qua.

Tôi cũng còn đang
huân tập một đức tính: Nhìn vương tôn
công tử cũng giống như một kẻ hành khất, cung vàng điện ngọc của vua chúa
cũng giống như ngôi nhà tranh vách đất, mối tình của công chúa, hoàng tử chưa
chắc đã đẹp hơn mối tình của đôi trai gái ở làng quê, đám cưới của siêu sao,
người mẫu chưa chắc đã đẹp hơn đám cưới nghèo ở một thôn bản đìu hiu, ông tỷ
phủ thì cũng vậy mà người buôn gánh bán bưng cũng vậy, kẻ tri thức bằng
cấp cùng minh chưa chắc đã thiện lương hơn bà già mù chữ, kim cương châu báu
cũng giống như sỏi đá ven đường, nữ trang đắt giá cũng giống như vỏ sò vò ốc,
quần hàng, áo hiệu cũng giống như lá che thân của con người thời tiền sử…

Huân tập như vậy là tôi nương theo lời
dạy của Phật trong Kinh Viên Giác, “ Này thiện nam tử! Tất cả chướng ngại là
giác hoàn toàn. Chính niệm hay tà niệm đều là giải thoát. Lập được pháp hay phá
pháp đều là Niết Bàn. Trí tuệ ngu si đều là Bát Nhã. Bồ Tát hay ngoại đạo thành
tựu các pháp đều là Bồ Đề. Vô minh, chân như không giác cảnh giới (Phật).
Giới-Định-Huệ và Dâm-Nộ- Si đều là phẩm hạnh. Chúng sinh và quốc độ đồng một
pháp tính. Địa ngục, cung trời đều là Tịnh Độ. Có tính hay không tính đều thành
Phật đạo. Tất cả phiền não chính là giải thoát hoàn toàn. Bể tuệ pháp giới soi
rõ các tướng cũng như hư không. Đấy gọi là tính Viên Giác tùy thuận của Như
Lai.” (*)

Tuy
nhiên trong cuộc huân tập đó, thú thực tôi như người lội dòng nước ngược, như
kẻ lên thác xuống ghềnh, như kẻ tự cột mình vào một giây cao-su, một kẻ bị
xiềng xích. Có lúc tôi hiu hiu tự đắc tưởng mình đã “đạt đạo”
nhưng thực thế thì “trôi lăn”.

-Gốc tham-sân-si vẫn
còn nguyện vẹn đó.

-Lòng căm thù, ý nghĩ
ghét bỏ, kỳ thị, loại trừ có từ bao đời nay không sao dứt được.

-Sự ngã mạn và “cái
tôi” với tuổi đời tưởng như thu nhỏ lại nhưng thực tế lại phình to ra.

-Tôi vẫn còn nuôi
dưỡng, ấp ủ và vuốt ve những thói hư tật xấu của mình.

-Tôi tự an ủi và biện
minh cho những lỗi lầm và lơ là với việc sám hối.

-Tôi luôn luôn có ý
nghĩ cho rằng mình đúng còn người ta thì sai.

-Tôi vẫn cho rằng
mình luôn đứng ở phía chân lý còn kẻ khác là tà vạy.

-Tôi vẫn nhìn đời
bằng con mắt nghi kỵ thay vì cảm thông, tha thứ.

-Tôi vẫn còn nuôi
dưỡng lòng hận thù. Hận thù cả những kẻ mà tôi chưa hề gặp mặt mà chỉ nghe nói
trên truyền hình, báo chí, Internet.

-Nhiễm ô bởi những
tin tức, hình ảnh, báo chí, Internet hằng ngày, kho chứa hận thù trong lòng tôi
cứ lớn dần lên trong khi kho chứa tình thương thì cứ vơi đi. Chắc chắn khi tôi
chết đi, tôi không thể đem theo cổ phiếu, đô-la, nhà cửa, xe cộ, nữ trang ngọc
ngà châu báu…nhưng thần thức, linh hồn tôi sẽ đem theo kho tàng hận thù mà tôi
tích chứa từ thuở ấu thơ. Tôi sẽ làm nhiễm ô “thế giới bên kia” khi tôi
gặp những ông bà cố tổ sinh ra cách đây vài ngàn năm mà tâm hồn họ rất ngây
thơ, chân chất.

-Tôi vẫn thích loan
truyền những tin tức xấu, hoặc nói xấu người khác hoặc những bài viết xuyên
tạc, chia rẽ, đánh phá mà tôi coi đó như một khoái cảm, một thành tích.

-Tôi vẫn còn thích
thủ đoạn dìm người khác để ngoi lên. Tôi có ý nghĩ sai lầm là “kẻ khác xấu
thì đương nhiên mình tốt”. Tôi đâu biết rằng kẻ khác xấu nhưng chưa chắc
mình đã tốt. Ai có phận của người đó.

-Tôi thường tiết kiệm
lời khen vì tôi nghĩ rằng khen ngợi người khác làm giảm giá trị của mình.

-Tôi bóp méo sự thực
khách quan theo tình cảm yêu ghét của tôi.

-Tôi vẫn có ý nghĩ
cho rằng đề cao tinh thần vị tha “chín bỏ làm mười” là tiêu cực, là yếu
hèn. Phải dùng sức mạnh để chiến thắng. Tôi đâu biết rằng có những chuyện mà người
ta chém giết nhau đã vài ngàn năm nhưng có giải quyết được gì đâu.

-Những ai có ý nghĩ
khác với tôi, lập tức tôi sân hận rồi coi đó như kẻ thù và không hề có ý tưởng
bao dung.

-Cho dù mái tóc đã
điểm sương, “lực bất tòng tâm” nhưng tham vọng của tôi vẫn to lớn, lớn
hơn cả như núi Tu Di. Dù ở tuổi “bất hoặc” tôi vẫn còn “ham vui” tham gia vào những cuộc bênh-chống, nay bạn mai thù, nay khen mai chê, nay
ngưỡng mộ mai hạ bệ. Tôi như đứa con nít, đúng ra như cái chong chóng quay tít
trong dòng đời “vô minh và vọng động” mà không sao chủ động được. Cuộc
sống nội tâm của tôi tưởng êm đềm nhưng thật ra như mặt nước dợn sóng, như khỉ
truyền trên cành, như ngựa phi trên cánh đồng…hoàn toàn nóng nảy, bất an và vô
định.

-Dù thế giới văn minh
như thế nhưng tôi vẫn thích chém giết, cổ vũ cho sự chém giết và tỏ vẻ vui mừng
khi thấy ngàn vạn tấm bom trút lên đầu đất nước mà tôi căm ghét. Tôi không có
tư tưởng yêu chuộng hòa bình. Tôi coi cuộc sống, con người của dân xứ đó như
những lon đồ hộp, như món đồ chơi.

-Tôi vẫn còn say mê
tiền bạc, ham thích sự sang cả, phù du, ảo ảnh giống như lòai thiêu thân lao
vào ánh đèn rồi tan tác vì ánh điện.

-Nói tóm lại, tôi vẫn
là một phàm phu tục tử.

Chính vì thế mà sự huân tập của tôi chỉ là một “hành giả” rất khiêm
tốn, một lữ hành miệt mài trên con đường thiên lý có khi gục ngã giữa
đường mà không bao giờ tới đích hay có khi chỉ đi lòng vòng rồi trở lại khởi
điểm ban đầu, đâu vẫn hoàn đó trong tiến trình gọi là Luân Hồi.

Bạn ơi,

Con người mà chúng ta đang sinh sống, cư xử ngày hôm nay là một tổng hợp của
thân thế, giáo dục, rèn luyện, hiểu biết…một tích lũy của di sản đúng-sai, yêu
thương-hận thù, hoặc sự cọ sát của lịch sử trong quá khứ rồi từng giây
từng phút lại bị tác động bởi hiện tại và môi trường chung quanh.

Trong
một xã hội hay một cộng đồng đầy hận thù và bạo lực, chúng ta có thể bị bôi lọ,
giết hại nếu chúng ta nói chuyện thương yêu, tha thứ. Trong một cộng đồng đầy
tình nhân ái thì bạo lực cũng có thể không có cơ hội nảy sinh hay lộng hành. Do
đó, để có một cuộc sống an lành, chúng ta cần nuôi dưỡng chủng tử lành rồi cùng
lúc xây dựng một cộng đồng, một xã hội an lành.

Bạn ơi,

Tôi chỉ là một phàm phu tục tử xấu xa, đầy tội lỗi, đang cố gắng đi trên con đường
thiên lý, có thể không bao giờ tới đích. Nhưng cái đích đó chính là chỗ mong
ước và cầu xin hằng ngày của cả tỷ con người trên hành tinh nhỏ bé này: Đó
là sự bình an cho cuộc sống của con người.

Bạn ơi, xin đừng nhân danh bất cứ cái gì để phá hoại cuộc sống an bình của con
người./.

Đào Văn Bình

(California nhân Mùa Vu Lan 2012)

(*)
Kinh Viên Giác, bản dịch của Cụ Thích Huyền Cơ ( Hà Nội 1951) do Phật Học Viện
Quốc Tế (Hoa Kỳ) tái bản năm 1997. Đây là bộ kinh chỉ dạy cho hàng đại bồ tát.
Nghe kinh này tất cả đại chúng phải nhập chánh định. Nếu không nhập chánh định
mà dùng “lý trí phân biệt”của thế gian phàm phu thì không thể hiểu được bộ kinh
này.